სომხეთის პრემიერმინისტრის, ნიკოლ ფაშინიანის განცხადებით, კოლექტიური უსაფრთხოების ორგანიზაცია იგივე ОДКБ ყაზახეთში ჯარებს გაგზავნის. ფაშინიანი ამ საბჭოს თავმჯდომარეა, მისი სხვა წევრები კი რუსეთის, ბელარუსის, ყირგიზეთის, ტაჯიკეთის და ყაზახეთის ლიდერები არიან.

პოსტში ვკითხულობთ, რომ ყაზახეთის რესპუბლიკის სუვერენიტეტი და ნაციონალური უსაფრთხოება საფრთხის ქვეშაა, რაც გარეშე ძალების ჩარევითაც არის გამოწვეული. ფაშინიანის თქმით, სწორედ ამიტომ საბჭომ გადაწყვიტა, კოლექტიური სამშვიდობო ძალები გაგზავნოს ყაზახეთში შეზღუდული დროით და სიტუაციის სტაბილიზაციის მიზნით.

რუსული სახელისუფლებო გამოცემა რია წერს, რომ სახმედროების ყაზახეთში გადასასროლად პარლამენტის თანხმობა არ არის საჭირო, რადგან ეს თავიდანვე გაწერილია ორგანიზაციის წესდებაში.

მანამდე, რამდენიმე საათით ადრე პრეზიდენტმა, ყასიმ-ჟომარტ ტოყაევმა უსაფრთხოების საბჭოს სხდომა გამართა, რომელზეც განაცხადა, რომ ქვეყანაში არეულობის უკან საერთაშორისო ტერორისტული ჯგუფები დგანან და "მათი თავდასხმა, საჭიროა და უნდა განიხილონ, როგორც აგრესიის აქტი". ამის გამო მან კოლექტიური უსაფრთხოების შეთანხმება გაიხსენა და წევრი ქვეყნების ხელმძღვანელებს "ამ ტერორისტული საფრთხის" გადასალახად დახმარება სთხოვა.

ყაზახეთში დაპირისპირება გრძელდება. ქუჩებში ისმის სროლის ხმა, მობილიზებულია ჯარი და სპეცდანიშნულების რაზმები. ხელისუფლება ამბობს, რომ კომენდანტის საათის დროს დაიწყო "ანტიტერორისტული ოპერაცია". არსებული ინფორმაციით, დაშავებულია ასეულობით სამართალდამცავი და დემონსტრანტი, გარდაცვლილთა ზუსტი რაოდენობა უცნობია.

რატომ დაიწყო პროტესტი

საწვავის ფასების მატების გამო ყაზახეთში მასშტაბური პროტესტი დაიწყო, რომელიც პოლიციასთან დაპირისპირებაში გადაიზარდა. სამართალდამცავებმა დემონსტრანტების წინააღმდეგ ცრემლსადენი გაზი და სპეციალური შუშხუნები გამოიყენეს, თუმცა პროტესტი არ შეწყდა. პრეზიდენტმა ალმათსა და მანგისთაუს რაიონში, სადაც არეულობა იყო 2-კვირიანი საგანგებო მდგომარეობა გამოაცხადა. მის შემდეგ ცნობილი გახდა, რომ მთავრობა გადადგა. ამის მიუხედავად პროტესტი არ შეწყდა.

დემონსტრანტები შეიჭრნენ ქალაქ ალმატის ადმინისტრაციულ შენობაში, საიდანაც სროლისა და აფეთქების ხმა ისმოდა, გავრცელდა ხანძრის კადრებიც. დაკავებულია რამდენიმე ასეული მოქალაქე და დაშავებულია ასეულობით პოლიციელი. დაშავებული დემონსტრანტების რაოდენობაზე კი ზუსტი ინფორმაცია არ ვრცელდება. პრეზიდენტის განცხადებით ჯარისკაცებსა და პოლიციელებში არის მსხვერპლი.

დემონსტრანტებმა აიღეს ალტანის აეროპორტი და ჩამოაგდეს ნურსულთან ნაზარბაევის ძეგლი. მოგვიანებით აეროპორტზე კონტროლი სამთავრობო ძალებმა აიღო. მთელი ქვეყნის მასშტაბით გათიშული იყო, როგორც მობილური, ასევე ხაზის ინტერნეტი და დაბლოკილია რამდენიმე აპლიკაცია. ინტერნეტი ქალაქების ნაწილში აღდგა.

საგანგებო რეჟიმი, რომელიც დედაქალაქსა და რამდენიმე ქალაქში იყო გამოცხადებული, მთელი ქვეყნის მასშტაბით გავრცელდება. რაც იმას ნიშნავს, რომ ყაზახეთში აიკრძალა მასობრივი შეკრებები და დილის 7 საათამდე კომენდანტის საათი დაწესდა.

მოქმედმა პრეზიდენტმა, ყასიმ-ჟომარტ ტოყაევმა დემონსტრანტებს ხულიგნები უწოდა, ძალადობასა და მაღაზიების ძარცვაში დაადანაშაულა. ტოყაევის აზრით, პროტესტის მონაწილეების ქმედებებით ცხადია, რომ ეს შეთქმულების კარგად მომზადებული გეგმაა, რომლის უკანაც ფინანსური მოტივია. მანვე აღნიშნა, რომ როგორც სახელმწიფოს მმართველი და "დღეიდან უსაფრთხოების საბჭოს ხელმძღვანელი" აპირებს, იმოქმედოს მაქსიმალურად მკაცრად. ეს ნიშნავს, რომ ამ თანამდებობაზე ყოფილი პრეზიდენტი ნურსულთან ნაზარბაევი აღარ იქნება.