სოციალური საწარმო ბიზნესპრინციპებით მოქმედი კომპანიაა, რომლის მისია საზოგადოებისთვის მნიშვნელოვანი პრობლემების მოგვარებაა. იმისთვის რომ სოციალური საწარმო გახსნა, მთავარია, გქონდეს იდეა, რომელიც დაგეხმარება არსებული პრობლემა სხვა თვალით დაინახო და მის გადასაჭრელად ახალი შესაძლებლობები შექმნა.

თუმცა, ხშირ შემთხვევაში, იდეის არსებობა საკმარისი არ არის და მის განსახორციელებლად მხარდაჭერაა საჭირო. სწორედ ამიტომ, საქართველოს ბანკი ყოველ წელს სოციალური მეწარმეობის მხარდაჭერის ფარგლებში სოციალური მისიის მქონე გამორჩეულ იდეებს არჩევს და თითოეულის განხორციელებისთვის 50 000 ლარიან გრანტს გასცემს.

ამ სტატიაში საქართველოს ბანკის მიერ მხარდაჭერილ სამ სოციალურ საწარმოს გაგაცნობთ.

ბაბალეს წინდა

სხვადასხვა სტილის წინდების შექმნა ბოლო დროს ძალიან პოპულარულია საქართველოში, თუმცა ბაბალეს წინდებს სხვებისგან ის გამოარჩევს, რომ ისინი შექმნილია ქართველი მხატვრების, საქართველოს ეროვნული მემკვიდრეობისა და დაუნის სინდრომის მქონე ადამიანების ნახატების ინსპირაციის საფუძველზე. წინდების გაყიდვიდან შემოსული თანხა კი სრულად ხმარდება დაუნის სინდრომის მქონე პირთა დასაქმებას და მათ დამოუკიდებელ, ღირსეულ ცხოვრებას სოციუმში. გარდა იმისა, რომ ყველა წინდა უნიკალური და განსხვავებული დიზაინისაა, მათი შეფუთვებიც გამორჩეულია და მათი საჩუქრად გამოყენება ყოველთვის მშვენიერი იდეაა.

საწარმოს მიზანია დაუნის სინდრომის მქონე ადამიანები გახადოს უფრო რეალიზებული, რომ მათ შეძლონ დამოუკიდებელი ცხოვრება.

თითოეულ წინდას აქვს თავისი უნიკალური ჩასადები ყუთი, სადაც განთავსებულია ილუსტრაციის რეპროდუქცია და ლამაზად მოთხრობილი ამბავი მის შესახებ. ისიც უნდა აღვნიშნოთ, რომ წინდების ეტიკეტები და შესაფუთი ყუთები დამზადებულია გადამუშავებული ქაღალდისგან, რომელსაც საქართველოს ბანკის ფინანსური მხარდაჭერით შექმნილი კიდევ ერთი სოციალური საწარმო მწვანე საჩუქარი ამზადებს.

მწვანე საჩუქარი

სოციალური საწარმო მწვანე საჩუქარი გარემოსდაცვითი პრობლემების მოგვარებას ცდილობს. ის ქაღალდის ნარჩენებს აგროვებს, ამუშავებს და მათი მეშვეობით სხვადასხვა სახის პროდუქტს ამზადებს.

მისი ერთ-ერთი დამფუძნებლის, კოკა დარჩიას თქმით, საწარმოს შექმნამდე ის და მისი მეგობრები მოხალისეობრივად მაკულატურას აგროვებდნენ, წიგნებში ცვლიდნენ და სოფლის ისეთ სკოლებს ეხმარებოდნენ, რომლებსაც არ ჰქონდათ მდიდარი ბიბლიოთეკა.

საქართველოს ბანკის გრანტის მოპოვების შემდეგ, მათ შშმ პირებს ასწავლეს დიზაინის შექმნა, ფოტოშოპში და ილუსტრატორში მუშაობა. ზოგიერთი მათგანი საწარმოში დასაქმდა.

"ვფიქრობ, რომ ასეთი პროექტები მიმბაძველობითაც ვითარდება და საჭიროა მათზე ბევრი საუბარი. ხშირად მომხმარებელთან გვიწევს ახსნა, თუ რამდენად მნიშვნელოვანია ის პროდუქტი, რომელსაც ისინი ნაგავსაყრელზე ყრიან", — ამბობს კოკა დარჩია.

მწვანე საჩუქარში ძირითადად შესაფუთ ქაღალდსა და კონვერტებს ამზადებენ, თუმცა მათ პროდუქტებზე ნელ-ნელა იზრდება მოთხოვნა და ამიტომაც დაიწყეს დღიურების და ფლიპჩარტების კეთებაც. მათი მიზანია, რომ პოლიეთილენის გადაამუშავონ და ცდილობენ დანადგარები მეტად ავტომატიზებული გახადონ.

იალონი

საგურამოში არსებობს დღის ცენტრი, რომელიც შშმ პირებს ემსახურება. მათ დღის წესრიგში იდგა 13 წელს ზემოთ ადამიანებისთვის სარეაბილიტაციო საქმიანობების გარდა ისეთი მომსახურების გაწევაც, რომელიც მათ დასაქმებას შეუწყობდა ხელს. ცენტრის ბენეფიციარები ძირითადად საგურამოს გარშემო მდებარე სოფლებში ცხოვრობენ და, ასე თუ ისე, ჩართულები არიან სოფლის მეურნეობაში, შესაბამისად, მათი ინტერესები და შესაძლებლობები სწორედ ამ სფეროს უკავშირდება.

საგურამოში ბევრი აგარაკია, ამიტომ მებაღეობასა და ეზოს მოვლაზე განსაკუთრებით მაღალი მოთხოვნაა. აქიდან გამომდინარე, ცენტრმა დააარსა სოციალური საწარმო იალონი, რომელიც მოსახლეობას აგარაკების დასუფთავებისა და გამწვანების სერვისებს სთავაზობს. მასში ცენტრის ბენეფიციარები არიან დასაქმებულნი.

ლიას აზრით, რადგან ქვეყანაში ბიზნესის დაწყება ისედაც რთულია. მითუფრო ძნელია ჩვეულებრივმა მეწარმემ სოციალური მისიაც დაისახოს. ის თვლის, რომ სწორედ სოციალური მეწარმეობაა გზა იმისა, რომ გადაიჭრას სხვადასხვა სოციალური პრობლემა — სოციალური მეწარმეობის დროს შეგიძლია მოერგო კონკრეტულ სეგმენტს და საქმის კეთება თუნდაც მცირე პრობლემების გადაჭრით დაიწყო.

საქართველოს ბანკი კი აგრძელებს სოციალური მისიის მქონე ბიზნესებისა და სტარტაპების აქტიურ მხარდაჭერას. კომპანიის CSR მიმართულების ხელმძღვანელის, თამარ გოჩაშვილის თქმით, მათთვის "უცვლელი პრიორიტეტი და საუკეთესო გადაწყვეტილებაა" მსგავსი ინიციატივების წახალისება და ამ მიმართულებით ადამიანების, სფეროსა და ბიზნესების მხარდაჭერა.