საქართველოს დემოკრატიული ინიციატივა (GDI) აცხადებს, რომ მაუწყებლებისთვის დღეს ამოქმედებული საკანონმდებლო ნორმები ცენზურაა და არაკონსტიტუციურად უნდა გამოცხადდეს. ორგანიზაციის განცხადებით, დებულებები, რომლებიც მაუწყებლობის შესახებ საქართველოს კანონსა და ბავშვის უფლებათა კოდექსში ამოქმედდა მაუწყებელთა გამოხატვისა და ინფორმაციის თავისუფლების შინაარსობრივ ფილტრს წარმოადგენს.

ისინი თვლიან, რომ კანონში გამოყენებული ტერმინები იმდენად ფართო და ბუნდოვანია, რომ კომუნიკაციების კომისიას შესაძლებლობას აძლევს, მისი სუბიექტური შეხედულებით გადაწყვიტოს რა გაუშვას მაუწყებელმა ეთერში და რა არა. მათივე განმარტებით, მსგავსი საკანონმდებლო ჩარჩო კი მაუწყებლებს მათი ეთერის შინაარსის განსაზღვრისას იმდენად დამოკიდებულს ხდის კომუნიკაციების კომისიაზე, რომ ატარებს ცენზურის მაკორექტირებელ ეფექტს და ეწინააღმდეგება ცენზურის დაუშვებლობის აბსოლუტურ ხასიათს.

2020 წლის 31 აგვისტოს, GDI-მ ოთხი ეროვნული მაუწყებლის (მთავარი არხი, ფორმულა, ტელეკომპანია კავკასია და ტელეკომპანია პირველი), ასევე, სერიალ "ჩემი ცოლის დაქალების" შემოქმედებითი ჯგუფის (ქეთი დევდარიანი, გიორგი ლიფონავა და ირაკლი საღინაძე) სახელით საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს კონსტიტუციური სარჩელით მიმართა.

"სარჩელში სადავოა მაუწყებლობის შესახებ საქართველოს კანონისა და ბავშვის უფლებათა კოდექსის ნორმები, რომლებიც ბავშვზე მავნე ზეგავლენის მქონე ინფორმაციისგან არასრულწლოვანთა დაცვის მოტივით მაუწყებელთა მიერ გადაცემულ სრულ ინფორმაციას შინაარსობრივად არეგულირებს. მიგვაჩნია, რომ ნორმები არღვევს მაუწყებელთა კონსტიტუციით გარანტირებულ სიტყვისა და მისი გამოხატვის, მასობრივი ინფორმაციის საშუალებათა თავისუფლებისა და ცენზურის აკრძალვის მოთხოვნებს. ნორმები ასევე, არღვევს შემოქმედების თავისუფლებას, რადგან შემოქმედების მხოლოდ კონკრეტული შინაარსითა და კონკრეტულ დროს საზოგადოებამდე მიტანის შესაძლებლობას აძლევს მის ავტორებს", — აცხადებენ ორგანიზაციაში.

სადავო ნორმები სწორედ სავალდებულოდ განსაზღვრავს, თუ რა შინაარსის ინფორმაცია შეუძლია გაავრცელოს მაუწყებელმა და ასეთის განსაზღვრის შესაძლებლობა მხოლოდ კომისიას ანიჭებს. მაგალითად, კომისია დაადგენს რა არის შეურაცხმყოფელი ლექსიკა, რა არის სექსუალური სცენა, რა არის ოკულტიზმი ან მისი მსგავსი მოვლენა.

ამასთანავე, სადავო ნორმებით დადგენილი მოთხოვნების დარღვევისთვის კანონმდებლობა სპეციალურ, უფრო მკაცრ სანქიცირების წესს ითვალისწინებს — პირველ შემთხვევაში ჯარიმას, ხოლო ერთი წლის განმავლობაში იმავე მოთხოვნების დარღვევისას მაუწყებელს უპირობოდ უჩერდება ლიცენზია.

"მიგვაჩნია, რომ მედიის თავისუფლებისთვის მსგავსი შებოჭვა განსაკუთრებით დაუშვებელი და საფრთხის შემცველი წინასაარჩევნო პერიოდშია. მაშინ, როდესაც გამოხატვისა და ინფორმაციის თავისუფლებას უდიდესი მნიშვნელობა ენიჭება ქვეყანაში დემოკრატიული პროცესების ხელშეწყობისთვის", — ამბობენ ორგანიზაციაში.

სადავო ნორმების არაკონსტიტუციურად ცნობასთან ერთად, ისინი სარჩელით, ასევე, ითხოვენ საკონსტიტუციო სასამართლოს მიერ გადაწყვეტილების მიღებამდე მათი მოქმედების შეჩერებას.

ორგანიზაციაში მიიჩნევენ, რომ მაუწყებელთა საქმიანობის შეჩრების საფრთხე და ინფორმაციის თავისუფლების ასეთი შეზღუდვა შეუქცევად ზიანს წარმოადგენს როგორც მაუწყებლებისთვის, ასევე იმ ადამიანებისთვის ვისაც სურს ინფორმაციის მიღება და ითხოვენ რომ ბავშვის უფლებების კოდექსის 66-ე მუხლის პირველი ნაწილის, "მაუწყებლობის შესახებ" საქართველოს კანონის 561, 562 და 71 მუხლის დებულებები არაკონსტიტუციურად გამოცხადდეს საქართველოს კონსტიტუციის მე-17 მუხლის პირველ, მეორე და მესამე პუნქტებთან ასევე, მე-20 მუხლის პირველ და მეორე პუნქტთან მიმართებით.

1-ლი სექტემბრიდან ბავშვთა კოდექსში ცვლილებები ამოქმედდება. კერძოდ, მშობლებს ბავშვისთვის საფრთხის შემცველ ვებგვერდებზე წვდომის შეზღუდვის მოთხოვნით შეუძლიათ, ინტერნეტ პროვაიდერ ვებგვერდებს მიმართონ. ამის შესახებ ინფორმაციას კომუნიკაციების კომისია აქვეყნებს.

ასევე განისაზღვრა წესები, რომლის მიხედვითაც იმ ვებგვერდებს, რომლებსაც განთავსებული აქვთ ფილმები, ანიმაციური ფილმები, სერიალები, პროგრამები და თამაშები, ვალდებული არიან გაუკეთონ სპეციალური ასაკობრივი ნიშანდება, რომლებიც განსაზღვრულია 18 წლამდე, 15 წლამდე, 12 წლამდე და 7 წლამდე არასრულწლოვნებისთვის შეუფერებელ პროგრამებზე.