როგორ აფასებენ პროპორციული საარჩევნო სისტემის ნულოვან ბარიერს
დღეს, 24 ივნისს ქართული ოცნების თავმჯდომარემ ბიძინა ივანიშვილმა 2020 წლის საპარლამენტო არჩევნების ჩატარება სრულად პროპორციული წესით, ნულოვანი (ბუნებრივი) ბარიერით დააანონსა. ახალი წესით, ბუნებრივი ბარიერის პირობებში, პარლამენტში პარტიებისთვის ერთი მანდატის მისაღებად, შესაძლოა, დაახლოებით 0,67%-იანი ბარიერის გადალახვა იყოს საჭირო.
არასამთავრობო ორგანიზაციებისა და ოპოზიციური პარტიების წარმომადგენლები წინგადადგმულ ნაბიჯად და აქციის მონაწილეების მიღწევად მიიჩნევენ პროპორციულ სისტემაზე გადასვლას. ამასთან, საუბრობენ ნაკლოვანებებზეც, On.ge-სთან ინტერვიუში მათი ნაწილი ეჭვობს, რომ ნულოვანი ბარიერი არასტაბილურ პოლიტიკურ გარემოს გამოიწვევს. მათი თქმით, 3-5%-იანი ბარიერი იქნებოდა ოპტიმალური და ამ საკითხზე ხელისუფლებასთან მუშაობა უნდა გაგრძელდეს.
ორგანიზაცია ახალგაზრდა იურისტთა ასოციაციის შეფასებით, მმართველი პარტიის მიერ შემოთავაზებული წესი ზრდის, როგორც ფარდის უკან პარტიული გარიგებების, ისე გადაწყვეტილებების მიღების ტემპის შეჩერების ალბათობას. ამასთან საია ამბობს, რომ ახალი წესით, თითქმის არ დარჩება საზოგადოების სეგმენტი, რომელიც მსჯელობის პროცესში არ იქნება ჩართული და რომლის პოზიციაც მაღალი ტრიბუნიდან არ გაჟღერდება.
ბარიერის გაუქმების რისკებზე საუბრობს არასამთავრობო ორგანიზაცია სამართლიანი არჩევნები. ორგანიზაციაში აღნიშნავენ, რომ ამან შეიძლება დიდი რაოდენობით ძალიან მცირე მხარდაჭერის მქონე პარტიების მოხვედრა გამოიწვიოს საკანონმდებლო ორგანოში.
საქართველოს დემოკრატიული ინიციატივის ხელმძღვანელს, გიორგი მშვენიერაძეს ნულოვანი ბარიერის ძირითად ნაკლოვანებად მთავრობის დაკომპექტების გაჭიანურება მიაჩნია. მიუხედავად ამისა, ფიქრობს, რომ დაბალი ბარიერი უფრო მეტად გამოხატავს საზოგადოების განწყობებს:
"პარლამენტში ხვდება ბევრი განსხვავებული პოლიტიკური შეხედულების პარტია, ამ დროს ჭირს ხოლმე მთავრობის დაკომპლექტება და დროში იწელება. შეიძლება კონსენსუსიც ვერ შედგეს. ეს ახასიათებს დაბალ ბარიერებს... დადებითი ის არის, რომ ფაქტობრივად ყველა ჯგუფისთვის გარანტირებულია ადგილი საკანონმდებლო ორგანოში და მათი ხმის გაჟღერება საკანონმდებლო ტრიბუნებიდან".
გიორგი მშვენიერაძის თქმით, პარლამენტი გახსნილი იქნება ყველა ჯგუფისთვის, მათ შორის, ჰომოფობიური ან საბჭოური ნოსტალგიის მქონეთათვის, თუმცა მისივე განცხდებით, სწორედ ესაა დემოკრატიის მანიშნებელი:
"ამას განათლება და დისკუსია უნდა დავუპირისპიროთ. შეუძლებელია, ჰომოფობიის ან ქსენოფობიის ან რუსოფობიის აღმოფხვრა ძალით. რაც უფრო მეტი დისკუსია იარსებებს საზოგადოებაში კონკრეტულ თემებზე, მით უფრო გაიხსნება საზოგადოების სწორი წარმოდგენები".
"ბარიერის დაწევა პარლამენტის ნოეს კიდობნის პრინციპით დაკომპლექტებაა", — ამბობს იუსტიციის უმაღლესი საბჭოს არამოსამართლე წევრი, ანა დოლიძე და განმარტავს, რომ პარლამენტში შესვლის შესაძლებლობა დაბალრეიტინგულ პარტიებს გაეხსნება:
"ხელისუფლებამ დათმო მაჟორიტარები და ეს შემოაქვს მაგათ ნაცვლად. მერე გარიგებებს დაალაგებენ ამ 1-2-კაციან ჯგუფებთან. მათთან გარიგებების დალაგებებით კი მოხდება უმრავლესობის ფორმირება... 3-პროცენტიანი ბარიერი იქნებოდა უკეთესი ფილტრი. ამ შემთხვევაში, მცირე ჯგუფებს გაერთიანება მოუწევდათ. ბარიერის გარეშე კი "ერთკაციანებს" ექნებათ ამბიცია, შევიდნენ პარლამენტში, არ გაერთიანდნენ და მერე ცალ-ცალკე იყიდონ".
ანა დოლიძე ამბობს, რომ, რეალურად, ხალხმა მოიპოვა პროპორციული არჩევნების საკითხი და ახლა მთავარია, რომ პარლამენტში დღის წესრიგზე ორიენტირებული პოლიტიკის ჩამოყალიბება, ვინაიდან ფაშისტური ჯგუფებიც შევლენ პარლამენტში.
ბიძინა ივანიშვილის არაფორმალური მმართველოსბის შენარჩუნების სქემად აფასებს ცვლილებას ერთიანი ნაციონალური მოძრაობის წევრი, სალომე სამადაშვილი.
"დღეს ივანიშვილმა განაცხადი გააკეთა პოლიტიკურ ცვლილებებზე საზოგადოებრივი ზეწოლის ქვეშ. იმედი აქვს, რომ ჩაახშობს პროტესტის ამ ტალღას, შემდეგ უკვე დაალაგებს ამ სიტუაციას და მოემზადება ძალაუფლების შენარჩუნებისთის, თუნდაც ახალი საარჩევნო სისტემის პირობებში", — განაცხადა სალომე სამადაშვილმა.
მაჟორიტარული სისტემის ცვლილებას, თუნდაც ნულოვანი ბარიერით, უფრო დადებითად აფასებს ევროპული საქართველოს დეპუტატი, ოთო კახიძე. ამასთან ისიც აღნიშნავს, რომ ზოგადად, 3-5%-მდე ზღვარი მიიჩნევა ოპტიმალურად, რათა შემდგარი პოლიტიკური პარტიები არსებობდეს და პოლიტიკური კრიზისის რისკი იყოს დაზღვეული:
"ჩვენი ტრადიციის ქვეყნებში მაჟორიტარული სისტემა უდიდეს უპირატესობას აძლევს მმართველ პარტიას. ტრადიციულად იყენებენ ადმინისტრაციულ რესურსს, რაც აძლევთ საშუალებას, გაიყვანონ პრაქტიკულად ყველა მაჟორიტარი. ეს არის მანკიერი სისტემა. რაც შეეხება პროპორციული სისტემის თავისებურებას, ნამდვილად პრობლემურია ნულოვანი ბარიერი იმ კუთხით, რომ ნაკლებად სტაბილური პოლიტიკური გარემო და მეტია კრიზისების ალბათობა".
რესპუბლიკური პარტიის ერთ-ერთ ლიდერი თამარ კორძაია ფიქრობს, რომ ნულოვანი ბარიერი ქვეყანაში ქაოსს შექმნის. მისივე განცხადებით, ხელისუფლებას შესაძლებლობა ექნება სხვადასხვა პარტიის სახელით შეიყვანოს პარლამენტში საკუთარი მოკავშირე პირები და ისევ შექმნას საპარლამენტო უმრავლესობა.
"მმართველი გუნდი შეძლებს ისევ ადვილად გადაიბიროს ცალკეული პარტიებიდან შესული პოლიტიკოსები, როგორც ეს მაჟორიტარებთან მიმართებაში იყო შესაძლებელი... მნიშვნელოვანია, სწორედ ის, რომ ჩვენ ახლა დავიწყოთ დიალოგი და ხელისუფლებამ ისე არ მიიღოს გადაწყვეტილება, რადგან ჩვენი საზოგადოება ითხოვს დიალოგს და არა ერთპიროვნულ გადაწყვეტილებას. კარგია, რომ უკან დაიხია ხელისუფლებამ. იქ ძალიან გონიერი ადამიანები დგანან და ისინი მიხვდებიან, ივანიშვილს რა უნდა ამით", — ამბობს თამარ კორძაია.
2020 წელს არჩევნების პროპორციული წესით ჩატარება იყო ერთ-ერთი მოთხოვნა, რომელსაც რუსთაველზე შეკრებილი მოქალაქეები ითხოვენ.
-
გადახედვაკინოცენტრმა დაფინანსება შეგვიწყვიტა — თბილისის საერთაშორისო კინოფესტივალი კინოცენტრმა დაფინანსება შეგვიწყვიტა — თბილისის საერთაშორისო კინოფესტივალი
-
გადახედვაGPBA: კონსოლიდაცია რუსეთის დამპყრობლურ პოლიტიკასთან ბრძოლის აუცილებელი პირობაა GPBA: კონსოლიდაცია რუსეთის დამპყრობლურ პოლიტიკასთან ბრძოლის აუცილებელი პირობაა
-
გადახედვასააკაშვილი ენმ-ს პარტიის ბორდის შექმნას და თავმჯდომარედ მისი კანდიდატურის განხილვას სთხოვს სააკაშვილი ენმ-ს პარტიის ბორდის შექმნას და თავმჯდომარედ მისი კანდიდატურის განხილვას სთხოვს
-
გადახედვაშესაძლოა, არამიწიერი სიცოცხლე იისფერი ბაქტერიების სახით არსებობდეს შესაძლოა, არამიწიერი სიცოცხლე იისფერი ბაქტერიების სახით არსებობდეს
-
გადახედვაკვლევის თანახმად, მელიები ადამიანების "საუკეთესო მეგობრები" იყვნენ კვლევის თანახმად, მელიები ადამიანების "საუკეთესო მეგობრები" იყვნენ
-
გადახედვალავროვი ოცნების რუსულ კანონზე ამბობს, რომ "ძალიან რბილია" ლავროვი ოცნების რუსულ კანონზე ამბობს, რომ "ძალიან რბილია"
-
გადახედვადეა მელაძე: არა რუსულ კანონს! გელით რუსთაველზე დეა მელაძე: არა რუსულ კანონს! გელით რუსთაველზე
-
გადახედვახაბეიშვილი: ელისაშვილის ცემა იყო მიზანმიმართული, საზოგადოებას უთხრეს — თუ პარლამენტარს ასე ვექცევით, თქვენ უარესად მოგექცევით ხაბეიშვილი: ელისაშვილის ცემა იყო მიზანმიმართული, საზოგადოებას უთხრეს — თუ პარლამენტარს ასე ვექცევით, თქვენ უარესად მოგექცევით
-
გადახედვარა ეწერა რუსთავი 2-ის საინფორმაციოს უფროსის Whatsapp სტატუსში, რომელიც დღეს გამოქვეყნდა და მალევე წაიშალა რა ეწერა რუსთავი 2-ის საინფორმაციოს უფროსის Whatsapp სტატუსში, რომელიც დღეს გამოქვეყნდა და მალევე წაიშალა
-
გადახედვაახალგაზრდების ორგანიზებით, პარლამენტთან საპროტესტო აქცია დღეს 19 საათზე იგეგმება ახალგაზრდების ორგანიზებით, პარლამენტთან საპროტესტო აქცია დღეს 19 საათზე იგეგმება
-
-
გადახედვატაბიძეზე მომხდარი დაჭრის ფაქტზე ერთ პირს ბრალი წარუდგინეს ტაბიძეზე მომხდარი დაჭრის ფაქტზე ერთ პირს ბრალი წარუდგინეს
-
გადახედვასაფრანგეთმა აზერბაიჯანიდან კონსულტაციებისთვის ელჩი გაიწვია საფრანგეთმა აზერბაიჯანიდან კონსულტაციებისთვის ელჩი გაიწვია
-
გადახედვაოცნება ოფშორებთან დაკავშირებულ კანონს ივანიშვილს არგებს, იზრდება კრიმინალური და რუსული კაპიტალის შემოდინების რისკიც — TI ოცნება ოფშორებთან დაკავშირებულ კანონს ივანიშვილს არგებს, იზრდება კრიმინალური და რუსული კაპიტალის შემოდინების რისკიც — TI
-
გადახედვასადგური, რომელსაც ჩინეთის მთავრობა აშენებს, ინტერნეტმა ჰიგიენურ საფენს მიამსგავსა სადგური, რომელსაც ჩინეთის მთავრობა აშენებს, ინტერნეტმა ჰიგიენურ საფენს მიამსგავსა
-
გადახედვაპარლამენტში გომელაურის მოსმენისას ხმაური იყო — პაპუაშვილმა სალომე სამადაშვილს დარბაზი დაატოვებინა პარლამენტში გომელაურის მოსმენისას ხმაური იყო — პაპუაშვილმა სალომე სამადაშვილს დარბაზი დაატოვებინა
-
გადახედვამოუსმინეთ: ტეილორ სვიფტმა ახალი "ორმაგი" ალბომი გამოუშვა 31 სიმღერით მოუსმინეთ: ტეილორ სვიფტმა ახალი "ორმაგი" ალბომი გამოუშვა 31 სიმღერით
-
გადახედვაევროკავშირს კი არა, ყველანაირ დასავლეთს დაგვავიწყებენ, არც ვიზალიბერალიზაცია შეგვრჩება — რას ამბობს ოპოზიცია ოფშორების კანონზე ევროკავშირს კი არა, ყველანაირ დასავლეთს დაგვავიწყებენ, არც ვიზალიბერალიზაცია შეგვრჩება — რას ამბობს ოპოზიცია ოფშორების კანონზე
-
გადახედვაპარლამენტმა ე.წ. ოფშორების შესახებ კანონი დაამტკიცა პარლამენტმა ე.წ. ოფშორების შესახებ კანონი დაამტკიცა
-
გადახედვავენერას ატმოსფეროდან კოსმოსში ნახშირბადი და ჟანგბადი ჟონავს ვენერას ატმოსფეროდან კოსმოსში ნახშირბადი და ჟანგბადი ჟონავს
-
გადახედვაDRI-ის შეფასებით, რუსული კანონის საწინააღმდეგო აქციაზე, ყველა დაკავებულზე ფიზიკურად იძალადეს DRI-ის შეფასებით, რუსული კანონის საწინააღმდეგო აქციაზე, ყველა დაკავებულზე ფიზიკურად იძალადეს
კომენტარები