როგორ ხედავენ სამყაროს დამატებითი რეცეპტორების მქონე ადამიანები
მწვანე ფერს ისე აღიქვამ როგორც მე?
ყველას, ახლაც და ადრეც, აინტერესებს და აწუხებს მსგავსი კითხვები, გარემოს აღსაქმელად ფერების საერთო სახელებს ვიყენებთ - ყვითელი, მწვანე, ცისფერი და ა. შ.
ფერებს ყველა ჩვენგანი თავისებურად და უნიკალურად აღიქვამს, მაგრამ საერთო აღქმაში მწვანე მწვანეა და ზედმეტად აღარ ვუღრმავდებით.
თუმცა ყველასთვის ასე არ არის.
25 წლიანი ძიების შემდეგ ნეირომეცნიერებმა მიაკვლიეს ქალს, რომელსაც თვალში დამატებითი, კონუსისებრი უჯრედი აქვს - რეცეპტორის ღრუ, რომელიც ფერებს აღიქვამს და აღმოაჩენს.
ეს კი იმას ნიშნავს, რომ მას, ჩვენგან განსხვავებით, დამატებით 99 მილიონი ფერის აღქმა შეუძლია. ამის შესაძლებლობა მხოლოდ ადამიანების მცირე რაოდენობას აქვს, მათ ვისაც სუპერ მხედველობა აქვთ, ასეთ ადამიანებს ტეტრაქრომატებს უწოდებენ.
ადამიანების უმრავლესობას, ანუ ტრიქრომატებს, სამი კონუსისებრი უჯრედი აქვთ. თითოეულ მათგანს კი დაახლოებით ასი ელფერი ასახვა შეუძლია, რაც ჯამში ერთი მილიონი ფერის აღქმამდე დადის.
2 წლის წინ მეცნიერება ერთი ბრიტანელი ექიმი აღმოაჩინეს, რომელსაც ოთხი კონუსისებრი უჯრედი აქვს, რაც იმას ნიშნავს, რომ მას 100 მილიონამდე ფერის გარჩევა და აღქმა შეუძლია.
და როგორ დაიწყო ყველაფერი?
იდეა პირველად 1948 წელს გაჩნდა, როდესაც გერმანელმა მეცნიერმა ჰენრი ლუსიენ დე ვრიესმა დალტონიზმით დაავადებულ ადამიანებში რაღაც საინტერესო აღმოაჩინა. მან შეამჩნია, რომ ე.წ. დალტონიკის თვალში ორი ნორმალური და ერთი მუტირებული, წითელი და მწვანე ფერების მიმართ რომელიც ნაკლებად მგრძნობიარე, კონუსისებრი უჯრედი იყო. ხოლო დალტონიკი მამაკაცების დედებსა და ქალიშვილებს ერთი მუტირებული და სამი ნორმალური კონუსისებრი უჯრედი ჰქონდათ. ეს კი ნიშნავდა, რომ მათ ოთხი კონუსისებრი უჯრედი ჰქონდათ, რომელთაგან ერთიც, უბრალოდ არ მუშაობდა.
1980 წლიდან, კემბრიჯის უნივერსიტეტის პროფესორმა ჯონ მოლონმა ისეთი ქალის ძებნა დაიწყო, რომელსაც ოთხივე კონუსისებრი უჯრედი ნორმალურად უმუშავებდა.
მოლონი ფიქრობდა, რომ თუ დალტონიზმით დაავადებული მამაკაცები თავიანთ ქალიშვილებს მემკვიდრეობით ოთხი ტიპის კონუსისებურ უჯრედს გადასცემენ, მაშინ ქალების მოსახლეობის 12 პროცენტს ტეტრაქრომული მხედველობა უნდა ჰქონოდათ. თუმცა, მოლონის ცდების შედეგად დადგინდა, რომ ისინიც იმავე რაოდენობის ფერების აღიქვამდნენ, რასაც ჩვენ.
2007 წელს ნიუკასლის უნივერსიტეტის ნეირომეცნიერმა გაბრიელ ჯორდანმა 25 ქალზე აწარმოა დაკვირვება. მან ისინი ბნელ ოთახში შეუშვა და სთხოვა, ოთახში არსებული ერთადერთი სინათლის მოწყობილობისთვის შეეხედათ. შემდეგ მათ თვალწინ ფერადი წრეები ააციმციმა და სთხოვა ფერები დაესახელებინათ. მხოლოდ ერთმა მათგანმა გაარჩია სამი განსხვავებული ფერის წრე ყველა ტესტში.
"მე სიხარულისგან შევხტი", ამბობს ჯორდანი."ჩვენ ახლა ვიცით რომ ტეტრაქრომი ნამდვილად არსებობს, თუმცა არ ვიცით რა აქცევს ფუნქციურ ქალს ტეტრაქრომად".
ყველაფრის მიუხედავად, ჩვენ, ტრიქომიკები სამყაროს ჩვენეულად ვუყურებთ და ეს აღქმაც აბსოლუტურად განსხვავებულია ერთმანეთისგან.
ვინ იცის, იქნებ ერთერთი ტეტრაქრომიკი ზუსტად თქვენ ხართ, ვინც ამას კითხულობს.
-
გადახედვასტუდენტი, რომელიც კობახიძის ლექციაზე საქართველოსა და ევროკავშირის დროშით მივიდა, ლექციაზე არ შეუშვეს სტუდენტი, რომელიც კობახიძის ლექციაზე საქართველოსა და ევროკავშირის დროშით მივიდა, ლექციაზე არ შეუშვეს
-
გადახედვადაუშვებელია, მივიღოთ კანონი, რომლის უკან გაწვევისკენ მოგვიწოდებენ ცივილიზებული სამყაროს წევრი ქვეყნები — GPBA დაუშვებელია, მივიღოთ კანონი, რომლის უკან გაწვევისკენ მოგვიწოდებენ ცივილიზებული სამყაროს წევრი ქვეყნები — GPBA
-
გადახედვადღეს, 20 აპრილს, 5 საათზე, გაიმართება ქალების მარში — ქალები ვირჩევთ ევროპას დღეს, 20 აპრილს, 5 საათზე, გაიმართება ქალების მარში — ქალები ვირჩევთ ევროპას
-
გადახედვავდებთ პირობას, კოალიციური მთავრობის ჩამოყალიბების შემდეგ, მოქალაქეებს არ ექნებათ შეხება ნიღბიან სპეცრაზმელებთან — ოპოზიციური პარტიების განცხადება ვდებთ პირობას, კოალიციური მთავრობის ჩამოყალიბების შემდეგ, მოქალაქეებს არ ექნებათ შეხება ნიღბიან სპეცრაზმელებთან — ოპოზიციური პარტიების განცხადება
-
გადახედვაროგორი ამინდი იქნება ამ შაბათ-კვირას როგორი ამინდი იქნება ამ შაბათ-კვირას
-
გადახედვაკინოცენტრმა დაფინანსება შეგვიწყვიტა — თბილისის საერთაშორისო კინოფესტივალი კინოცენტრმა დაფინანსება შეგვიწყვიტა — თბილისის საერთაშორისო კინოფესტივალი
-
გადახედვაGPBA: კონსოლიდაცია რუსეთის დამპყრობლურ პოლიტიკასთან ბრძოლის აუცილებელი პირობაა GPBA: კონსოლიდაცია რუსეთის დამპყრობლურ პოლიტიკასთან ბრძოლის აუცილებელი პირობაა
-
გადახედვასააკაშვილი ენმ-ს პარტიის ბორდის შექმნას და თავმჯდომარედ მისი კანდიდატურის განხილვას სთხოვს სააკაშვილი ენმ-ს პარტიის ბორდის შექმნას და თავმჯდომარედ მისი კანდიდატურის განხილვას სთხოვს
-
გადახედვაშესაძლოა, არამიწიერი სიცოცხლე იისფერი ბაქტერიების სახით არსებობდეს შესაძლოა, არამიწიერი სიცოცხლე იისფერი ბაქტერიების სახით არსებობდეს
-
გადახედვაოზურგეთის საკრებულოს თავმჯდომარის, დავით დარჩიას შვილი: არა რუსულ კანონს! ოზურგეთის საკრებულოს თავმჯდომარის, დავით დარჩიას შვილი: არა რუსულ კანონს!
-
გადახედვაკვლევის თანახმად, მელიები ადამიანების "საუკეთესო მეგობრები" იყვნენ კვლევის თანახმად, მელიები ადამიანების "საუკეთესო მეგობრები" იყვნენ
-
გადახედვალაზარეს განაჩენის სარეზოლუციო ნაწილი პრეზიდენტს ჯერ არ მიუღია — მის მოსამზადებლად, მოსამართლემ 14-დღიანი ვადა აიღო ლაზარეს განაჩენის სარეზოლუციო ნაწილი პრეზიდენტს ჯერ არ მიუღია — მის მოსამზადებლად, მოსამართლემ 14-დღიანი ვადა აიღო
-
გადახედვადეა მელაძე: არა რუსულ კანონს! გელით რუსთაველზე დეა მელაძე: არა რუსულ კანონს! გელით რუსთაველზე
-
გადახედვავახტანგ გომელაური: აქციის მონაწილეები სიტყვიერ შეურაცხყოფას აყენებდნენ პოლიციას, ამის შემდეგ მოხდა დაპირისპირება ვახტანგ გომელაური: აქციის მონაწილეები სიტყვიერ შეურაცხყოფას აყენებდნენ პოლიციას, ამის შემდეგ მოხდა დაპირისპირება
-
გადახედვახაბეიშვილი: ელისაშვილის ცემა იყო მიზანმიმართული, საზოგადოებას უთხრეს — თუ პარლამენტარს ასე ვექცევით, თქვენ უარესად მოგექცევით ხაბეიშვილი: ელისაშვილის ცემა იყო მიზანმიმართული, საზოგადოებას უთხრეს — თუ პარლამენტარს ასე ვექცევით, თქვენ უარესად მოგექცევით
-
გადახედვაოცნების დეპუტატის, გია ცაგარეიშვილის შვილი: მედვედევს რაც მოსწონს, დუგინს რაც მოსწონს — ჩვენ ავტომატურად არ მოგვწონს, 2x2 ოცნების დეპუტატის, გია ცაგარეიშვილის შვილი: მედვედევს რაც მოსწონს, დუგინს რაც მოსწონს — ჩვენ ავტომატურად არ მოგვწონს, 2x2
-
გადახედვაახალგაზრდების ორგანიზებით, პარლამენტთან საპროტესტო აქცია დღეს 19 საათზე იგეგმება ახალგაზრდების ორგანიზებით, პარლამენტთან საპროტესტო აქცია დღეს 19 საათზე იგეგმება
-
-
გადახედვატაბიძეზე მომხდარი დაჭრის ფაქტზე ერთ პირს ბრალი წარუდგინეს ტაბიძეზე მომხდარი დაჭრის ფაქტზე ერთ პირს ბრალი წარუდგინეს
-
გადახედვარატომ გაუჩინარდნენ ევროპის მონადირე-შემგროვებლები რატომ გაუჩინარდნენ ევროპის მონადირე-შემგროვებლები
-
გადახედვასაფრანგეთმა აზერბაიჯანიდან კონსულტაციებისთვის ელჩი გაიწვია საფრანგეთმა აზერბაიჯანიდან კონსულტაციებისთვის ელჩი გაიწვია
კომენტარები