როგორია კორუფციის რისკი სახელმწიფო ქონების პრივატიზების პროცესში — TI-ის კვლევა
საერთაშორისო გამჭვირვალობა — საქართველომ 2013-2021 წლებში ხელისუფლების მიერ სახელმწიფო უძრავი ქონების გაყიდვასთან დაკავშირებული მონაცემები გააანალიზა და დაადგინა, რომ პრივატიზების პროცესი მნიშვნელოვან კორუფციულ რისკებს შეიცავს.
დეტალები: დაბალი კონკურენცია, არასაკმარისი გამჭვირვალობა, კეთილსინდისიერების მექანიზმების არარსებობა და არასათანადო რეაგირება სავარაუდო დარღვევეზე არის ის ძირითადი გამოწვევები, რაც პრივატიზაციის პროცესში კორუფციის რისკს წარმოშობს.
- ორგანიზაციის თქმით, ქვეყანაში მიწიდ რესურსის მნიშვნელოვანი ნაწილი ჯერ კიდევ სახელმწიფოს საკუთრებაშია, რაც ნიშნავს, რომ პრივატიზაციის პროცესი, სავარაუდოდ, კიდევ მრავალი წელი გაგრძელდება.
რატომ არის მნიშვნელოვანი: TI-ის განმარტებით, ამ გამოწვევების პირობებში არსებობს მაღალი ალბათობა, რომ სახელმწიფო ქონების განკარგვა მოხდეს კონკრეტული ადამიანების პირადი ინტერესების სასარგებლოდ.
კვლევის ფარგლებში გამოვლინდა, რომ პრივატიზაციის აუქციონებს თანამდებობის პირები ან მათი ოჯახის წევრები იგებენ.
- პრივატიზაციის კონტრაქტებს თანამდებობის პირები, მათი ოჯახის წევრები ან მათი კომპანიები იგებენ.
- პრივატიზაციის აუქციონებს მმართველი პარტიის შემომწირველები იგებენ.
- პრივატიზაციის აუქციონებს, პრივატიზაციის კონტრაქტებს ახლად დარეგისტრირებული კომპანიები იგებენ.
მაგალითები: 2013-2021 წლებში ჩატარებული პრივატიზაციის ყოველი 3 აუქციონიდან 2 უკონკურენტოდ მოიგეს, რაც კონკურენციის დაბალი მაჩვენებელია.
- ამასთანავე, უკონკურენტო აუქციონების წილი წლების განმავლობაში ერთსა და იმავე მაჩვენებელზეა.
- არშემდგარი აუქციონების რაოდენობა დიდია: 2013-2021 წლებში სახელმწიფო უძრავი ქონების გაყიდვის მიზნით 9 976 აუქციონი გამოცხადდა, რომელთა 46,7% ჩაიშალა, რადგან მონაწილეობის სურვილი არავინ გამოთქვა.
- პირდაპირი გზით პრივატიზაციის შესახებ მიღებული არასტრუქტურირებული და არასრული მონაცემების მიხედვით 2013-2020 წლებში პირდაპირი პრივატიზაციის 429 კონტრაქტი გაფორმდა, საიდანაც 43%-ს სიმბოლური ფასი (1 ლარი) ჰქონდა.
ხარვეზები: ორგანიზაციის განმარტებით, პირდაპირი პრივატიზაციის შესახებ ინფორმაცია ოფიციალური მოთხოვნის გარეშე საერთოდ არ ქვეყნდება.
- მოთხოვნის შემთხვევაში სსიპ სახელმწიფო ქონების ეროვნული სააგენტოსგან მიღებული ინფორმაცია არასტრუქტურირებული და ზოგჯერ არასრულია.
- მათივე თქმით, პრივატიზაციის შესახებ ინფორმაციის პროაქტიულად გამოქვეყნების ვალდებულება კანონითაა დადგენილი, ამ ეტაპზე კი ეს ვალდებულება სათანადოდ არ სრულდება.
რეკომენდაციები: TI-ის განცხადებით, სახელმწიფო ქონების პრივატიზების პროცესში არსებული კორუფციული რისკების შესამცირებლად აუცილებელია შემდეგი პირობები:
- კონკურენციის გაზრდა, რის გარეშეც რთულად წარმოსადგენია კვლევაში გამოვლენილი კორუფციული რისკების შემცირება.
- გამჭვირვალობის დონის გაზრდა მარტივი და ეფექტური საშუალებაა ნებისმიერ სფეროში გამჭვირვალობის გასაზრდელად.
- კორუფციული შემაკავებელი მექანიზმების შექმნა მნიშვნელოვანია, რათა მთელი რიგი ნაბიჯები გადაიდგას, რომელთა მიზანი კონკრეტულად კორუფციის რისკების შემცირება იქნება სახელმწიფო ქონების პრივატიზაციის პროცესში.
- საგამოძიებო და სამართალდამცავმა ორგანოებმა უნდა მოახდინონ ადეკვატური რეაგირება სახელმწიფო ქონების განკარგვის ყველა იმ შემთხვევაზე, სადაც არსებობს კორუფციისა თუ სხვა სახის დარღვევის ნიშნები.
ვრცლად კვლევის შესახებ, შეგიძლიათ, იხილოთ აქ.
-
გადახედვა5 მწერალი, რომელმაც პოპულარული ნაწარმოების დაწერა ინანა 5 მწერალი, რომელმაც პოპულარული ნაწარმოების დაწერა ინანა
-
გადახედვაბრაზილიაში 9 000 წლის წინ შექმნილი ხელოვნების ნიმუში აღმოაჩინეს ბრაზილიაში 9 000 წლის წინ შექმნილი ხელოვნების ნიმუში აღმოაჩინეს
-
გადახედვათბილისი პრაიდი: რაც მტრობას დაუნგრევია, სიყვარულს უშენებია! თბილისი პრაიდი: რაც მტრობას დაუნგრევია, სიყვარულს უშენებია!
-
გადახედვამთვარეზე თავდაყირა დამჯდარი იაპონური აპარატი მეორე ღამესაც გადაურჩა მთვარეზე თავდაყირა დამჯდარი იაპონური აპარატი მეორე ღამესაც გადაურჩა
-
გადახედვადააკავეს სამართალდამცავი, რომელიც ცოლზე ფიზიკურად ძალადობდა, მათ შორის — არასრულწლოვანის თანდასწრებითაც დააკავეს სამართალდამცავი, რომელიც ცოლზე ფიზიკურად ძალადობდა, მათ შორის — არასრულწლოვანის თანდასწრებითაც
-
გადახედვა1500 წლის წინანდელი დნმ-ის წყალობით ჩინეთის იმპერატორის გარეგნობა გამოავლინეს 1500 წლის წინანდელი დნმ-ის წყალობით ჩინეთის იმპერატორის გარეგნობა გამოავლინეს
-
გადახედვამეცნიერებმა ორი მამრისგან ჯანმრთელი თაგვები გამოიყვანეს და ეს მდედრის დნმ-ის გარეშე მეცნიერებმა ორი მამრისგან ჯანმრთელი თაგვები გამოიყვანეს და ეს მდედრის დნმ-ის გარეშე
-
გადახედვაშაქრო კალაშოვმა ციხე დატოვა შაქრო კალაშოვმა ციხე დატოვა
-
გადახედვასუს-მა, ქრთამის აღების ფაქტზე, ჯანდაცვის სამინისტროს სსიპ-ის 3 ყოფილი თანამშრომელი დააკავა სუს-მა, ქრთამის აღების ფაქტზე, ჯანდაცვის სამინისტროს სსიპ-ის 3 ყოფილი თანამშრომელი დააკავა
-
გადახედვაOn.ge-ის 10 ქვიზი, რომელიც მაშინ უნდა გააკეთო, როცა მოწყენილი ხარ On.ge-ის 10 ქვიზი, რომელიც მაშინ უნდა გააკეთო, როცა მოწყენილი ხარ
-
გადახედვაGeorgian Airways, ევრო 2024-ზე დასწრების მსურველებისთვის, გერმანიის მიმართულებით, პირდაპირ ფრენებს შეასრულებს Georgian Airways, ევრო 2024-ზე დასწრების მსურველებისთვის, გერმანიის მიმართულებით, პირდაპირ ფრენებს შეასრულებს
-
გადახედვაკალაძე მელიასა და გვარამიაზე: ბოროტების და რადიკალიზმის ადგილი ქართულ პოლიტიკაში არ არის კალაძე მელიასა და გვარამიაზე: ბოროტების და რადიკალიზმის ადგილი ქართულ პოლიტიკაში არ არის
-
გადახედვაორსულების დიეტა ნაყოფის სახის მახასიათებლებზე მოქმედებს — კვლევა ორსულების დიეტა ნაყოფის სახის მახასიათებლებზე მოქმედებს — კვლევა
-
გადახედვანახეთ: როგორ ჩანს დედამიწაზე სეზონების ცვლილება კოსმოსიდან ნახეთ: როგორ ჩანს დედამიწაზე სეზონების ცვლილება კოსმოსიდან
-
გადახედვასომხეთში სოლოვიოვის პროპაგანდისტული გადაცემების ტრანსლირება აიკრძალა სომხეთში სოლოვიოვის პროპაგანდისტული გადაცემების ტრანსლირება აიკრძალა
-
-
გადახედვაროგორი ამინდი იქნება შაბათ-კვირას როგორი ამინდი იქნება შაბათ-კვირას
-
გადახედვაბჟანიას გადადგომის მოთხოვნით სოხუმში აქტივისტი შიმშილობს ბჟანიას გადადგომის მოთხოვნით სოხუმში აქტივისტი შიმშილობს
-
გადახედვაჯიფსი როუზი ციხის დატოვებიდან 3 თვის შემდეგ განქორწინდა ჯიფსი როუზი ციხის დატოვებიდან 3 თვის შემდეგ განქორწინდა
-
გადახედვათბილისის ოპერისა და ბალეტის თეატრში შრომითი უფლებების დარღვევა გამოვლინდა - კულტურის პროფკავშირი თბილისის ოპერისა და ბალეტის თეატრში შრომითი უფლებების დარღვევა გამოვლინდა - კულტურის პროფკავშირი
-
გადახედვადედაჩემის იპოთეკა დავფარე, რაც ჩემთვის ძალიან მნიშვნელოვანი იყო — სიდნი სვინი დედაჩემის იპოთეკა დავფარე, რაც ჩემთვის ძალიან მნიშვნელოვანი იყო — სიდნი სვინი
კომენტარები